Πόλινγκ, Λάινους Καρλ

(Linus Carl Pauling, Πόρτλαντ, Όρεγκον 1901 –). Αμερικανός χημικός Μετά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, συνέχισε στο Μόναχο, στη Ζυρίχη και στην Κοπεγχάγη. Από το 1931 υπήρξε καθηγητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, στην Πασαντένα, από το 1937 διευθυντής των εργαστηρίων Gates και Crellin του ίδιου Ινστιτούτου και από το 1949 πρόεδρος της Αμερικανικής Χημικής Εταρείας. Θεμελιώδης είναι η συνεισφορά του στην επεξεργασία της θεωρίας του χημικού δεσμού υπό το φως των κβαντικών θεωριών, που περιέχεται στο βιβλίο του Η φύση του χημικού δεσμού (1944), και έρευνές του επί της δομής. Ιδιαίτερα οφείλεται στον Π. η ανακάλυψη του ερεθισμού των τροχιακών δεσμών με το συνεπακόλουθο αποτέλεσμα της επίδρασης της αλληλομετατόπισης των ηλεκτρονίων από τη μία ηλεκτρονική στιβάδα σε άλλη. Οι ανακαλύψεις αυτές βοήθησαν πολύ στη μελέτη της ενέργειας του χημικού δεσμού και των διευθυνόμενων δυνάμεων στις ηλεκτρονικές και πυρηνικές αντικαταστάσεις μεταξύ χημικών ενώσεων. Το 1950 ο Π. πρότεινε την ελικοειδή δομή, για να ερμηνεύσει τις ιδιότητες μερικών πρωτεϊνών. Για τις εργασίες του, τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ της χημείας το 1954. Ωθούμενος από το ίδιο το θεωρητικό του έργο, στράφηκε προς τη λύση προβλημάτων μεγάλου πρακτικού ενδιαφέροντος, στα πεδία της βιολογίας και της ιατρικής, όπως η σχέση μεταξύ αντιγονιδίων και αντισωμάτων, η λειτουργία των νουκλεϊνικών οξέων στην κληρονομικότητα και η μετάδοση των μεταλλαγών. Οι μελέτες του αυτές έδωσαν στον Π. τη δυνατότητα να αντιληφθεί ακριβώς τους κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένη η ζωή επάνω στη γη –και ιδιαίτερα η ανθρώπινη– εξαιτίας των ακτινοβολιών που προκαλούνται από τη χρήση των πυρηνικών όπλων, και να αντιδράσει με επιστημονική πεποίθηση για την κατάργησή τους. Για τη δραστηριότητά του αυτή, που τη συνέχισε για χρόνια με την ίδια σταθερότητα και η οποία συνέβαλε στη συμφωνία της Μόσχας (1963) για την κατάργηση των πυρηνικών δοκιμών, τιμήθηκε το 1962 με το βραβείο Νομπέλ της ειρήνης.